Profil wykładowcy AKW – Collegium Bobolanum
Imię i nazwisko: Marek Blaza
Tytuł/stopień naukowy: doktor habilitowany teologii
(specjalizacja określona w dyplomie doktorskim: teologia ekumeniczna)
Zainteresowania badawcze:
Eklezjologia, sakramentologia i liturgia Kościołów wschodnich, zwłaszcza tradycji bizantyjskiej. Badania porównawcze nad teologią i liturgią bizantyjską oraz rzymską. Badanie wpływu uwarunkowań historycznych, politycznych i kulturowych na rozwój teologii i liturgii bizantyjskiej i rzymskiej.
Osobista strona:
www.mblaza.jezuici.pl
Programy zajęć dydaktycznych:
Sakramentologia I (sakramentologia ogólna, chrzest i bierzmowanie)
Sakramentologia II (Eucharystia)
Sakramentologia III (pokuta, namaszczenie chorych, sakrament święceń, małżeństwo)
Teologia ekumeniczna
Ritus
Najważniejsze publikacje naukowe:
-
Kościół w stanie epiklezy, WAM, Kraków 2018, ss.696.
-
Jak wierzysz? Sakramenty inicjacji chrześcijańskiej w dialogu katolicko-prawosławnym, WAM, Kraków 2005, ss.460.
- M.Blaza SJ, D.Kowalczyk SJ, Traktat o sakramentach w: „Dogmatyka”, t.5., Biblioteka Więzi, Warszawa 2007, s.215-575.
-
Proklamacja Słowa Bożego w bizantyjskiej tradycji liturgicznej, „Studia Bobolanum” 2:2002, s.131-155.
-
Dogmatyczne i praktyczne znaczenie Liturgii Uprzednio Poświęconych Darów (Missa Praesanctificatorum), „Studia Bobolanum” 1:2003, s.29-56.
-
Komunia św. wielkanocna: smutny obowiązek czy punkt wyjścia? w: „Pięć słów Kościoła”, Rhetos, Warszawa 2005 s.59-86.
-
Pluralizm modeli inicjacji chrześcijańskiej w Kościele pierwotnym w: „Przekroczyć próg Kościoła. Tydzień Eklezjologiczny 2005”, KUL, Lublin 2005, s.21-47.
-
O przywoływaniu Ducha Świętego w Eucharystii, „Roczniki Teologiczne KUL” t. LII, zeszyt 2, 2005, s.71-91.
-
Epikleza w Eucharystii na Wschodzie i Zachodzie, „Studia Bobolanum” 2:2005, s.131-157.
-
Czy Kościołowi katolickiemu nie jest już potrzebny patriarcha Zachodu? Eklezjologiczno-ekumeniczna refleksja w kontekście usunięcia tytułu patriarchy Zachodu w Roczniku Papieskim (Annuario Pontificio) 2006, „Studia Bobolanum” 2:2006, s.5-74.
-
Dialog miłości trwa, „Ethos” 76:2006, s. 312-318.
-
Jak spowiadać chrześcijan tradycji wschodniej? w: Sztuka spowiadania. Poradnik dla księży, praca zbiorowa pod red. J.Augustyna SJ i ks. S.Cyrana, WAM, Kraków 2006, s.361-374.
-
Pochodzenie i rozwój historyczny litii w bizantyńskiej tradycji liturgicznej w: Byzantina Europaea. Księga jubileuszowa ofiarowana profesorowi Waldemarowi Ceranowi, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2007, s.41-52.
-
Święty Andrzej Bobola – łączy czy dzieli? „Studia Bobolanum” 1:2008, s.15-38.
-
Pneumatologiczno-rekoncyliacyjne znaczenie sakramentu bierzmowania w teologii katolickiej i prawosławnej - geneza i rozwój historyczny, „Studia Bobolanum” 1:2009, s.111-155.
-
Święto Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny w bizantyjskiej tradycji liturgicznej, „Salvatoris Mater” rok X 1(37):2008, s.56-76.
-
Obietnica prymatu Piotra i jej konsekwencje w odniesieniu do katolickich Kościołów wschodnich, „Przegląd Religioznawczy” nr 2 232:2009, s. 21-38.
-
Літургійний переклад і спів у візантійсько-румунській традиції w: „Καλοφωνια. Науковий збірник з історії церковної монодії та гимнографії”, число 5, Інститут українознавства ім.. І. Крип’якевича НАН України, Львів 2010, s. 73-84.
-
Wybrane zagadnienia dotyczące reformy Triduum Paschalnego w rytach rzymskim i bizantyjskim w: Reformy liturgii a powrót do źródeł, seria Ad Fontes Liturgicos, 4, (red. J.Mieczkowski, P.Nowakowski CM), Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie, Kraków 2014, s.133-165.
-
Epikleza w wybranych anaforach liturgii wschodnich oraz jej umiejscowienie, treść i skutek w: Żyć w Chrystusie według Ducha. Teologia sakramentów wtajemniczenia chrześcijańskiego, K.Porosło (red.), Wydawnictwo Benedyktynów, Kraków 2014, s.193-237.
-
Trynitarno-eucharystyczno-episkopalna geneza Kościoła w teologii prawosławnej, „Studia Bobolanum” 3:2015, s.39-59.
-
Wkład o. Roberta Tafta SJ w naukę o momencie przemiany chleba i wina w Eucharystii w: Jezuiti a Východné Cirkvi: Niektoré osobnosti. Súbor študií, Š.Marinčák, R.Nemec (ed.), Vydatel’stvo Dobrá kniha, Košice 2015, s.9-29.
-
Sakramenty w Kościołach wschodnich, „Studia Bobolanum“ 3:2016, s.5-27.
-
Miłosierdzie w sakramentach, „Teofil“ 2 (35):2016, s.114-125.
-
Питання введення контроверсійних додатків до епіклези в анафорах св. Йоана Золотоустого та св. Василія Великого w: „Καλοφωνια. Науковий збірник з історії церковної монодії та гимнографії”, число 8, Видання Інституту літургійних наук Українського католицького університету та Інституту Східних Церков Баварського університету ім. Юліюса Максиміліяна у Вюрцбурзі, Львів 2016, s. 15-26.
-
Sakrament chrztu – łączy czy dzieli Kościół katolicki i Kościół prawosławny? w: „Tyś z nami związał się przez Chrzest”. 1050. Rocznica Chrztu Polski. Podkarpacie 2016, red. S.Nabywaniec, A.Pęzioł, Rzeszów 2017, s.287-304.
-
Matka Boża w teologii prawosławnej, „Studia Bobolanum” 29 1:2018, s.23-45.
-
Kościół ruski w: Arystokrata ducha. Życie i dziedzictwo błogosławionego ojca Klemensa Szeptyckiego (1869-1951), A.Szeptycki (red.), Kolegium Europy Wschodniej, Wojnowice 2018, s.25-51.
-
Dyskusja na temat hermeneutyki ciągłości w kwestii dopuszczenia rozwodników do Komunii św. w Kościele katolickim w ostatnim stuleciu, „Studia Bobolanum” 30 3:2019, s.5-26 (DOI: 10.30439/SB.2019.3.1)
-
Synodalność (soborowość) w Kościołach wschodnich, „Studia Bobolanum” 31 2:2020, s.87-111 (DOI: 10.304339/2020.2.5)
- Extra Ecclesiam nulla salus w katolickich Kościołach wschodnich, „Przegląd Religioznawczy” nr 4 278/2020, s. 129-138. (DOI: 10.34813/ptr4.2020.1)
-
Czy modlitwy eucharystyczne Mszału Rzymskiego św. Pawła VI zachowują ingenium Romanum? „Studia Bobolanum” 33 2:2021, s. 19-44. (DOI: 10.30439/2021.2.2)
-
Proces autokefalizacji Kościoła prawosławnego w Ukrainie od Konstantynopola i Moskwy, „Studia Bobolanum” 33 4:2022, s. 5-30. (DOI: 10.5604/01.3001.0016.1445)
-
Hymn Chwała na wysokości Bogu (Gloria in excelsis Deo) – geneza, tekst oraz zastosowanie w liturgii, „Studia Bobolanum” 34 2:2023, s. 45-74. (DOI: 10.5604/01.3001.0053.7044)
Pełnione funkcje:
- Kierownik ds. studiów stacjonarnych (od 2007 r. - 2021 r.)
- Prefekt Studiów dla Studentów-Jezuitów (od 2021 r. - nadal)
- Zastępca Dyrektora Szkoły Doktorskiej i Licencjatu Kanonicznego - Przygotowania do Doktoratu AKW (od 2019 - nadal)
- Członek Komisji Bizantynologicznej Polskiego Towarzystwa Historycznego (od 2005 r. - nadal)
- Członek Warszawskiego Towarzystwa Teologicznego (od 2015 r. - nadal)
- Członek Europejskiego Towarzystwa dla Teologii Katolickiej - The European Society for Catholic Theology (od 2019 r. - nadal)
- Członek Komisji Liturgicznej Archieparchii Przemysko-Warszawskiej Ukraińskiego Kościoła Greckokatolickiego (od 2021 - nadal)
Inne:
Wykładowca teologii ekumenicznej i dogmatycznej na Wydziale Filozoficzno-Teologicznym Ukraińskiego Uniwersytetu Katolickiego we Lwowie, w Kolegium Filozoficzno-Teologicznym Polskiej Prowincji Dominikanów w Krakowie oraz w afiliowanym do Collegium Bobolanum Wyższym Seminarium Duchownym Towarzystwa Chrystusowego dla Polonii Zagranicznej w Poznaniu; wykładowca historii, teologii i liturgii Kościołów wschodnich w Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego.
Kapłan-birytualista, czyli oprócz sprawowania sakramentów i nabożeństw w rycie łacińskim może także je sprawować w rycie bizantyjsko-ukraińskim i bizantyjsko-rumuńskim. Na mocy dekretu Metropolity Przemysko-Warszawskiego Ukraińskiego Kościoła Greckokatolickiego, Arcybiskupa Jana Martyniaka z dnia 4 kwietnia 2007 r. został ustanowiony duszpasterzem akademickim dla młodzieży studenckiej obrządku greckokatolickiego (bizantyjsko-ukraińskiego) w Warszawie. Swoje obowiązki spełnia w niedziele i święta w parafii pw. bł. Mikołaja Czarneckiego przy ul. Domaniewskiej 20 w Warszawie. W dni powszednie Liturgię bizantyjską sprawuje w sali C (parter) Kolegium Ksieży Jezuitów na ul. Rakowieckiej 61 w Warszawie (wejście od ul. Św. Andrzeja Boboli) (szczegóły o porządku nabożeństw bizantyjskich na www.mblaza.jezuici.pl).
W dniach od 14-19 sierpnia 2007 roku w Kijowie brał udział jako tzw. peritus (biegły) w Zgromadzeniu Patriarchalnym (ukr. Патріярший Собор; łac. Conventus patriarchalis) Ukraińskiego Kościoła Greckokatolickiego poświęconym młodzieży pt. „Młodzież w Kościele III Tysiąclecia”. 15 sierpnia 2007 roku wygłosił tam koreferat pt. „Eklezjalno-liturgiczny wymiar apostolstwa młodzieży”(„Еклезіяльно-літургійний вимір молодіжного Апостольства”).
W dniach 2-12 września 2017 roku pełnił funkcję kaznodziei Synodu Biskupów Ukraińskiego Kościoła Greckokatolickiego w Brzuchowicach koło Lwowa.